Αντίδωρο Ανοιξιάτικης Εορτής

Υπάρχει κάτι στην ανοιξιάτικη φύση που μαλακώνει την εμπειρία. Μένει χαραγμένη μια βόλτα στην Δευτέρα Δημοτικού με την δασκάλα μας (την κυρία Γκόλφω), στις παρυφές της σημερινής Πυλαίας, έναν Μάρτη του 1982, για να δούμε μια ανθισμένη Αμυγδαλιά. Για φανταστείτε το· ένας σχολικός περίπατος με σκοπό ένα ανθισμένο δέντρο!

Στο αφήγημα της μητέρας μου για την επιλογή του Αγίου στο όνομα του οποίου θα βαφτιζόμουν, παρεμβαίνει ο κατά σάρκα θείος μου (π. Κοσμάς Γρηγοριάτης) που της προτείνει να διαβάσει το βίο του Αγίου Αλεξίου (εορτάζει 17 Μαρτίου). Δεν γνωρίζω αν την γοήτευσε το προσωνύμιο «ο Άνθρωπος του Θεού» που απέδωσαν οι πιστοί της εποχής του, στον νεαρό που εγκατέλειψε τα πλούτη και την δόξα του οικογενειακού του ονόματος, για να γίνει ένας προσευχόμενος ζητιάνος, που απεβίωσε κάτω από την ίδια την σκάλα του πατρικού του σπιτιού ως άγνωστος, μέσα στην πείνα και την κακουχία.

Στο δικό μου παιδικό μυαλό η εντύπωση για τον Άγιό μου ήταν μια περγαμηνή που κρατούσε στο χέρι του στην αγιογραφία που είχα δώρο από την νονά μου και η οποία διάβαζε: «Πόθος Χριστού Απέσβεσε Πόθο Γονέων»! Αυτό ήταν το πραγματικό δώρο του Αγίου μου. Το μυστικό ότι υπάρχει ένας πόθος που μπορούσε να σβήσει μέχρι και τον πόθο των γονέων μας! Μια υπόσχεση ενηλικίωσης που τότε δεν καταλάβαινα πως θα λειτουργούσε στην μικροκαμωμένη μου ύπαρξη.

Για να ενηλικιωθεί ο άνθρωπος ψυχολογικά απαιτείται το πέρασμα από τις Συμπληγάδες: δυο βράχια συγκρούονται και θρυμματίζουν τον αδιάφορο ταξιδευτή της ζωής. Στην προσπάθεια για ενηλικίωση μπορεί να καταλήξει κατακερματισμένος. Στον μύθο η προϋπόθεση ωρίμανσης των ηρωικών αλλά ανώριμων Αργοναυτών, ήταν η επιτυχημένη διάβαση των συμπληγάδων χωρίς να σκοτωθούν. Οι δυο βράχοι είναι η Διαφοροποίηση και η Αυτονόμηση.

Διαφοροποίηση: Πως να εξελίξεις την καταγωγή σου ώστε να είσαι μεν πλασμένος και εμπνευσμένος από την ουσία των γονέων σου, αλλά να μετασχηματίζεσαι σε μια νέα και μοναδική εκδοχή. Πως γίνεται κάτι τέτοιο; Διαφοροποιώντας την Επιθυμία. Αυτό έπραξε κι ο Άγιος της εορτής. Ο σεβασμός στο πρόσωπο των γονέων, αν παρερμηνευτεί, μπορεί γίνει χρυσή φυλακή, ανταλλάσσοντας τις επιθυμίες του νέου με εκείνες των γονιών. Το «καλό παιδί» στερούμενο επιθυμίας δικής του, στερείται επιλογής και επομένως ευθύνης και ευτυχίας.

Αυτονόμηση: Και ταυτόχρονα πως να αντλείς ευθύνη για την ύπαρξή σου, δηλαδή Ελευθερία, αναλαμβάνοντας το ρίσκο των επιλογών σου, χωρίς την Ασφάλεια του κλειστού συστήματος του πατρικού σπιτιού. Στους στίχους του μοναδικού τραγουδιού «Δεμένη» που εκτελεί η Νατάσα Μποφίλιου, περιγράφεται αυτή η διαγενεακή φυλάκιση στην ασφάλεια του εξουσιαστή. Σαδομαζοχιστικές σχέσεις κρυμμένες πίσω από «φροντισμένες προίκες», «σπίτια κληρονομικά», χρέη γηροκόμησης χωρίς χαρά. Διαζύγια για χάρη παλινδρόμησης σε στάδια ανώριμης παιδιάστικης ανάγκης για φροντίδα ως πασάδες και πριγκίπισσες, διαζύγια με καταγγελία του άλλου ως ανίκανου φροντιστή, εξαρτημένοι ως μωρά από την πιπίλα, εξαρτημένοι ως έφηβοι από τις ουσίες και το χαρτζιλίκι, εξαρτημένοι ως φοιτητές για τα έξοδα λες και είναι ανίκανοι προς εργασία οι Έλληνες φοιτητές, εξαρτημένοι ως νεόνυμφοι για τα έξοδα του γάμου και ως σαραντάρηδες για τα έξοδα του διαζυγίου…

Κρύβει Ελευθερία ο Πόθος για τον Ευαγγελικό Χριστό. Εμπνευσμένος από τον στίχο του Ευαγγελιστή Ιωάννη «ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή» ο Άγιος Αλέξιος, πώς να αντισταθεί στην Ελευθερία που αποκαλύπτει ο Πόθος για το Ταξίδι, για την Αναζήτηση της Αλήθειας και για τον διάλογο και την βίωση της Ζωής; Με αυτή την βεβαιότητα γεννιέται η Ιερή Απορία στη συνάντηση με τον άνθρωπο ως συνάνθρωπο στην κοινωνία, ως σύντροφο στην συζυγία, ως θεραπευόμενος στη θεραπεία: τι σε κρατάει από το Ταξίδι, πώς και δεν σαλπάρεις; Ποιος πόνος και ποιο αδιέξοδο ταΐζει την λαχτάρα σου για την Αλήθεια; Ποια επιθυμία φλογίζει τις επιλογές σου στη Ζωή;

«Βγείτε»! φωνάζει η Άνοιξη , «να συναντήσετε την Ομορφιά»! «Στο δρόμο θα χάσεις την ακριβή σου φορεσιά» συνεχίζει η εμπειρία του Αγίου, «θα γεμίσεις θησαυρούς που δεν φθείρονται από την σκουριά και από τους σκόρους», θέλει να πει θησαυρούς συμβολικούς, καταστάσεις ψυχικού και πνευματικού πλούτου. «Θα γίνεις αγνώριστος και διαφορετικός, μα όσοι αγαπάνε Αυτόν που αγάπησε τον άνθρωπο πραγματικά, θα αγαπήσουν την αποκάλυψη πως και από αυτόν τον δρόμο που πήρες αποκαλύφθηκε ο Χριστός, κι ας μην ήταν ο δρόμος που αυτοί για τη δική τους επιβεβαίωση, επιθυμούσαν».

Κάθε τι ζωντανό αλλάζει!

Αλέξης Λάππας,

Εορτή Αγίου Αλεξίου

Παραμονή Σαρακοστής 2024