Τα αδιέξοδα των σχέσεων, η Συγκύπτουσα του Ευαγγελίου και νέοι που ταξιδεύουν!

Χθες στην σύναξη νέων στην Κρύπτη της Αγίας Σοφίας του Λονδίνου, κοντέψαμε τις 3 ώρες! Στο χθεσινό απόσπασμα του ευαγγελίου που διαβάστηκε στις εκκλησιές, ο Χριστός θεραπεύει μια γυναίκα μετά από 18 χρόνια (!) ασθένειας. Μια ασθένεια που έγειρε την πλάτη της έτσι, που να μετράει πιθαμή- πιθαμή τη γης και να είναι αδύνατο να κοιτάξει Ουρανό.

Σκυφτοί! Κουρασμένοι! Απογοητευμένοι! Αδιάφοροι και ανέραστοι από το πάθος των χρωμάτων του Ουρανού. Πόσα πράγματα μας «σκύβουν». «Περνάμε ώρες σκυφτοί στο κινητό», είπε ο ένας. «Μοιάζει αυτή η καμπούρα με έναν άνθρωπο που κλείνεται στον εαυτό του» συμπλήρωσε ένα άλλο παλικάρι που δηλώνει «skeptic agnostic atheist». «Μοιάζει με την εμβρυϊκή στάση, fetal position» συμπλήρωσε μια ιατρός και ένας φοιτητής ψυχολογίας, τη θέση που παίρνει το σώμα μας αυτόματα σε κάθε πόνο (λέμε λαϊκά «κουλουριάστηκε από τον πόνο» ή «μαζεύτηκε στον εαυτό του»).

Το μόνο σίγουρο: όσο κοιτάμε χάμου, ηθελημένα ή αθέλητα, δεν βλέπουμε ούτε τον Ουρανό, μήτε τον Άλλον! Αυτόν τον Άλλον, που ξεκλειδώνει της ζωής τα μυστήρια. Καλπάζοντας αλόγιστα, παράλογα, παράδοξα το αντί-θανατικό, ο έρωτας, γεννιέται από αυτό το κοίταγμα στον Άλλον. Μοιάζει το βάρος στους ώμους πιο ελαφρύ όταν συναντιέται το βλέμμα μας με ένα ενσυναισθηματικό ή συμπονετικό βλέμμα κάποιου Άλλου (empathic or compassionate mirroring). Και μοιάζει να τελειώνει για πάντα η βεβαιότητα της αποτυχημένης μας γέννησης, όταν στα μάτια του Άλλου βλέπουμε την αναγνώριση, δεν έχει σημασία ποια από όλες: του πόνου, του συναισθήματος, του βιώματος, του τραύματος (παγκοσμιότητα του συναισθήματος)! Τελειώνει η κόλαση της μοναξιάς μόλις υπάρξει ο Άλλος!

Γιαυτό και τα αδιέξοδα στις σχέσεις είναι ψέματα. Όχι το βίωμα ή η αίσθηση του αδιεξόδου! Αυτό μπορεί να είναι πέρα για πέρα αληθινό! Αυτό που δεν είναι αληθινό είναι η φυλάκιση που ζούμε σε αυτό το αδιέξοδο. Αν κάποιος νιώθουμε ότι μας έχει φυλακίσει, ψάξτε επειγόντως για τον καπετάνιο της βάρκας σας! Τα αδιέξοδα γεννιούνται όταν σταματάει η πλοήγηση (navigation), όταν οι σχέσεις είναι INSTA-γραμμικές φωτογραφίες και όχι περιπέτεια και παιχνίδι, όταν ο Άλλος γίνεται «ίου… ο άλλος» (με αηδία), κι όχι «ο Άλλος, αυτός ο μεγάλος άγνωστος». Τα αδιέξοδα γεννιούνται όταν ο Άλλος ταυτίζεται με την χειρότερη εκδοχή του εαυτού του και εμείς με την πιο Ανελεύθερή μας.

Υπάρχουν παιδιά που μεγάλωσαν ανελεύθερα. Που δεν γνωρίζουν ότι μπορούν να «κρατήσουν τιμόνι». Σαδιστικά στις παραδοσιακές κοινωνίες, που στόχο είχαν την ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΣΤΑ ΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΥΝΗΓΗΜΕΝΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ το έχουν βιώσει αυτό χιλιάδες άνθρωποι, ομάδες, μειονότητες (στην πατρίδα μας η γυναίκα για να κρατήσει τιμόνι- να οδηγάει αυτοκίνητο- μέχρι ΚΑΙ σήμερα, έχει να αντέχει τις χυδαιότητες των μη-ψυχοθεραπευμένων αντρών). Η πιο «σιωπηλή» ωστόσο ομάδα προσώπων που το βιώνει, είναι τα ΣΥΜΜΟΡΦΟΥΜΕΝΑ ΠΑΙΔΙΑ, τα κατοικίδια πολυτελείας της ναρκισσιστικής γονεϊκότητας. Παιδιά που δεν έπαιξαν με τη ρώγα της μαμάς, ούτε με τα μπιζελάκια, παιδιά που βιώνουν την ΥΠΕΡ-ΕΠΙΤΡΕΠΤΙΚΗ ΚΑΙ συνάμα ΕΝΟΧΙΚΗ, ΥΠΕΡ-ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΤΗΤΑ (λαϊκά υπερπροστασία), παιδιά που ταΐζονται μέχρι την εφηβεία τους το πρωινό «στο πόδι», μην φύγουν νηστικά (force-feeding), παιδιά που δεν μπορούν να αποφασίσουν ποια ξένη γλώσσα θα μάθουνε ή τι μουσική θα ακούσουν και θα παίξουνε, παιδιά που πεθαίνουν πριν ενηλικιωθούν ως ζωντανές και περιπετειώδεις υπάρξεις! Παιδιά που και ενήλικα θα αποκαλούνται «ο μικρός», «η μικρή», παιδιά που σε κάθε στροφή θα διαβάζουν αδιέξοδο γιατί πρέπει να αποφασίσει άλλος αν και τι θα πράξουν. Παιδιά που ψάχνουν συντρόφους με σαλόνια να τους τοποθετήσουν. Παιδιά που το μέλλον τους το έχουν «εξασφαλίσει» οι γονείς τους! Παιδιά που δεν αντέχουν την ματαίωση, παιδιά που βυζαίνουν αχόρταγα για να διασκεδάσουνε, την κοκαΐνη και για να κοιμηθούν, κάθε ηρεμιστικό.

Ούτε τα πλούτη, ούτε η φτώχεια σε προστατεύουν από την σκλαβιά των αδιεξόδων. Ο δρόμος είναι η απάντηση. Η πορεία. Χθες, μια χούφτα νέα παιδιά, άλλα γεννημένα στην γεωγραφική μας πατρίδα και άλλα γεννημένα στη διασπορά, μοιράστηκαν για μία ακόμα φορά δυσκολίες και τραύματα, χαρές και λύπες, που γίνονται ιστορίες και βιώματα για τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους που ακόμη δεν έχουν γεννηθεί, ιστορίες για τους μαθητές και τους θεραπευόμενούς που θα έρθουν στο μέλλον, ιστορίες για τους φίλους που έχουν ή και που θα γνωρίσουν. Όχι γιατί δεν συμμορφώθηκαν ποτέ. Ούτε γιατί δεν δοκίμασαν «ουσίες». Αλλά γιατί δεν συμβιβάστηκαν με τον ψευδο-παράδεισο της «εποπτευόμενης» ηρεμίας. Γιατί πήραν τους δρόμους για αυτό που ποθούν: γράμματα, εργασία, έρευνα, γνώση, ταξίδι.

Γιατί αν κουνήσεις τη βάρκα,

η βάρκα θα κουνηθεί.

(Από το αγγλοσαξωνικό “if you rock the boat, the boat will rock”).

Που σημαίνει τελειώνουν οι βεβαιότητες μόλις μετακινηθείς από την ασφάλεια των γονιών. Άλλοτε γιατί λείπουν. Κι άλλοτε γιατί δεν είσαι μόνο παιδί τους. Είσαι και άλλα πολλά.

«Ναι, αλλά δεν κινδυνεύουμε τότε να μας εκμεταλλευτούνε;», ρώτησε μια υπέροχη κοπέλα. «Θα μας εκμεταλλευτούν και θα απογοητεύουμε αν μείνουμε στη νοσταλγία της ασφάλειας. Αν η ασφάλεια δώσει ωριμάζοντας τη θέση της στον ενήλικο σεβασμό, μαζί με την ασφάλεια τελειώνουν και τα αδιέξοδα, γιατί δεν γοητεύομαι από ό,τι δεν με σέβεται και δεν με ικανοποιεί, ό,τι δεν σέβεται τον Άλλον. Σέβομαι του άλλου την ελευθερία ακόμα και την ελευθερία του να μην με επιλέξει!».

Κι εγώ ο τυχερός που το(υ ς) (έ)χει δει…

Αλέξης Λάππας