Εγκλεισμός 1

«Μπορείς να γίνεις μεγάλος και τρομαχτικός δράκε» είπε τρέμοντας ο παπουτσωμένος γάτος, «θα μπορούσες ωστόσο να γίνεις κάτι μικρό, να τόσο μικρό όσο ένα ποντικάκι»; «Αν μπορώ, λέει»! είπε τυφλωμένος από τον ενθουσιασμό του ο δράκος και μέσα σε μια στιγμή μεταμορφώθηκε από λιοντάρι σε ένα μικρό ποντικάκι. Χωρίς να χάσει στιγμή ο παπουτσωμένος γάτος όρμησε και τον έκανε μια μπουκιά…Το αφήγημα είναι ο κώδικας αφομοίωσης της συνισταμένης των εμπειριών που ο ενήλικος κόσμος προσπαθεί να επικοινωνήσει στον εγκέφαλο του κατασκευαστικά παράλογου παιδικού πλάσματος.

Το αφήγημα δεν είναι λόγος γυμνός, δεν είναι προφορική επικοινωνία, δεν είναι παραπλανητική τεχνική πειθούς, δεν είναι παιδιάστικη μεταφορά της ενήλικης επιθυμίας. Είναι κάτι πιο κοντά στην απόδοση ενός ποιητικού λόγου, μια προσπάθεια του παιδεμένου ενήλικα να κοινωνήσει την προσωπική του εμπειρία στην διάσταση του βουτηγμένου στο φαντασιωσικό και πολυδιάστατου από την ένταση των συναισθημάτων, παιδικού βλέμματος.

Αν πούμε ότι κυνηγημένη από την εμφύλια και πολιτισμική ρήξη ταυτότητας, η ελληνική κοινωνία έφτασε στο αποκορύφωμα της απαξιωμένης ευμάρειας στα χρόνια πριν την πρόσφατη οικονομική ρήξη, τα χρόνια της «Κρίσης» με αποκορύφωμα την πρόσκληση του εγκλεισμού στα σπίτια για τους λόγους της Πανδημίας, αποτελούν χρόνια υποχρεωτικής ενδοσκόπησης.

Σας προσκαλώ να σκεφτείτε ένα παιδί σαν έναν πολλαπλό οργανισμό, στον οποίο λογική, ψυχοσυναισθηματική διάσταση και βιολογική πραγματικότητα, αλληλοεπικαλύπτονται, συνυπάρχουν και συνηχούν. Φυσιολογικά άρρηκτα. Χαϊδεύεις το νήπιο, βελτιώνεται το δυναμικό της διανοητικής του λειτουργίας. Αποστερείς την παρουσία σου, χάνει κιλά. Σφίγγεις τα χείλη ψευδόμενος αγάπη, κλείνουν έντερα και σφιγκτήρες. Απειλείς με διαίρεση, ανοίγει, πλαταίνει, παραληρεί για να χωρέσει και εσένα και τον εαυτό σου που την έχει ήδη κάνει μέσα από το συναισθηματικό διαζύγιο. Σε μη-φυσιολογικές για την επιβίωση συνθήκες το άρρηκτο ρημάζει (απόσχιση, αποσύνδεση, αποφυγή, άγχος, απόρριψη της κοινωνίας που γεμίζει απειλές, αντικοινωνικότητα, παθολογικός ναρκισσισμός κ.α.). Το συναίσθημα δίνει τη θέση στην εκδραμάτιση και το συναισθηματισμό, το σώμα αυτονομείται και υπηρετεί τα μάτια των άλλων, η λογική εισβάλει υιοθετώντας την γραμμικότητα· θα χρειαστούν επανειλλημένες ματαιώσεις και σχισμένες ερωτικές σχέσεις αρκετές μέχρι να συνειδητοποιήσει ο ενήλικας ότι η πραγματικότητα που υιοθέτησε ως πραγματικότητα, ήταν η πραγματικότητα του μελαγχολικού και ανικανοποίητου, αλλά τόσο πολύτιμου προσώπου του φροντιστή του.

Σε καιρούς κρίσης χρειάζεται ένα δώρο σαν αυτό του κορονοϊού, για να περάσουμε τις συμπληγάδες των πρώτων ημερών, να ξαναγνωριστούμε, να μαλώσουμε, να τα βρούμε, να λαθέψουμε, να συγχωρεθούμε, να κουραστούμε με τα έτοιμα, να αποκαμωθούμε με τα γνωστά, να πέσουμε στο χαλί κουρασμένοι, να μπορέσουν να βρουν χώρο τα παιδιά να μας εισαγάγουν στη δική τους ρυθμικότητα, να τελειώσουν τα δικά μας αφηγήματα, να ακούσουμε από τα δικά τους στόματα αυτά που εμείς νομίζαμε πως ξέραμε. Χώρος, χρόνος, σβήσιμο και ξαναξεκίνημα, πείραμα και δοκιμή, θαυμασμός και παρατήρηση όλο και πιο ήρεμα, όλο και πιο αποθεωμένοι, όλο και πιο μαζί, μέσα και έξω από την οθόνη, μέσα και έξω από την κουζίνα, μέσα και έξω από το δωμάτιό τους……

Και τότε για πρώτη φορά ούτε εμείς από πάνω (αν και από πάνω θα μας βλέπουν και θα μας έχουν ανάγκη οι τρομαγμένες από τα μεγάλα και άγνωστα παιδικές ψυχές, γιατί πάντα στην Ειρήνη και στις ζωγραφιές των παιδιών, ο Ουρανός είναι από πάνω) ούτε αυτά από κάτω (αν και από κάτω θα αισθανόμαστε ότι έρχεται πάντα η φωνή και το παρακαλετό τους, γιατί από κάτω πάντα φυτρώνουν οι σπόροι και ανθίζουν τα λουλούδια), θα γεννηθεί το κοινό μας μεταφήγημα για το πως τα ζήσαμε εκείνα τα χρόνια της κρίσης και του Ιού.

Καλή μας αρχή και καλή μας συνέχεια
Α. Λ.