Ζωές δοσμένες στο Θάνατο

«Είμαστε μια εικόνα αληθινή που γεννήθηκε από ένα ψευδές θέαμα», Βασίλισσα, στο «Μπαλκόνι» του Ζαν Ζενέ«

Αὐτό τό γένος δέν μπορεῖ κανείς νά τό βγάλει μέ τίποτε ἄλλο παρά μόνο μέ προσευχή καί νηστεία», Κατά Μάρκον Ευαγγέλιο Κεφ. Θ’ στίχος 29

Σαρακοστή 2021…
Παλεύει η Άνοιξη να νικήσει έναν χειμώνα πανδημίας. Παλεύει ο ήλιος να στάξει ελπίδα στο λαβωμένο μας μυαλό. Ανάμεσα σε ονόματα φίλων και γνωστών που παλεύουν με τον κορονοϊό, ως θεραπευτές ή ως ασθενείς, άλλοι φίλοι και γνωστοί καβαλώντας με αναίδεια τα πολύτιμα, χλευάζουν την αγωνία των πρώτων, και ανάμεσά τους, μια Κυριακή απόγευμα, κοιτάζοντας τον Χορτιατινό μου ορίζοντα, ρουφάω μια ανάσα αναστοχασμού στην πιο σκοτεινή περίοδο αυτοκτονικότητας παιδιών και εφήβων μας.

Χθες, στα 12 του χρόνια, ένα αγόρι της πόλης μου, κοιτάζει το υπερπέραν σιωπηλό, αφού πρώτα μου δήλωσε: «θέλω να πεθάνω». Έξω από την αίθουσα, ένας γονιός αναρωτιέται «τι λάθος έκανα»; Μια βδομάδα πριν, ένας συνομήλικός του γιου της, 8 χιλιάδες χιλιόμετρα δυτικότερα, στη Νέα Υόρκη, έφυγε από τον 16ο όροφο, για να προστεθεί στα ιδιότυπα θύματα αυτής της καραντίνας.

Στο σημερινό απόσπασμα από το ευαγγέλιο, ένας πατέρας ζητάει θεραπεία για τον γιο του. Ο γιος, αν και παιδί, πέφτει μια στη φωτιά και μια στο νερό για να πεθάνει. Ο Ιησούς, εκπροσωπώντας τη ζωή σηκώνει το παιδί από το χέρι, αφού αυτό, εγκαταλείποντας την αυτοκτονικότητα, παρέμενε ακίνητο σαν νεκρό. Μάλλον έδινε ένα κάποιο νόημα στην τρέλα του «υπάρχω», η δυνατότητα θανάτου του.

Φωτιά και νερό, σχέση και ζωή· μόνο όποιος βίωσε την απόγνωση της κατάθλιψης ξέρει τι θα πει ο άλλος να μοιάζει κόλαση κι ας θέλει να με βοηθήσει. Μόνο στην ακηδία (αθυμία, ξενέρωμα) της μελαγχολίας μπορεί κάποιος τη ζωή να τη νοιώσει θάλασσα που πνιγεί και όχι θάλασσα που ταξιδεύει: υπαρξιακό κενό, βαρεμάρα, τέλμα!

Το υπαρξιακό κενό, σύμφωνα με τον Ιησού απαντιέται με την απόφαση για δυο ταξίδια: της νηστείας και της προσευχής. Νηστεία η ελπίδα ότι το θηρίο κατοικεί μέσα μου, αλλά δεν ταυτίζομαι. Προσευχή η ελπίδα ότι δεν είμαι εγώ ο Θεός. Σε μια εποχή που είχε παραδοθεί στην ναρκισσιστική φαντασίωση, τα πάντα (σχέσεις, νόημα, θρησκευτικότητα, κοινωνικότητα, εκπαίδευση, διασκέδαση) είχαν δωθεί ενέχυρο στην εικόνα. Τα πάντα λειτουργούσαν χρηματιστηριακά. Δηλαδή: Το θέλω, το πληρώνω, το έχω! Δηλαδή η ζωή μια μεγαλογραφία μπορντέλου. Επίκαιρο όσο ποτέ το μπορντέλο που περιγράφεται και στο «Μπαλκόνι» του Ζενέ.

Και η ελπίδα; Η κραυγή του πατέρα του ευαγγελίου, ίδια με την κραυγή της μάνας στην αίθουσα αναμονής: «Πιστεύω, Κύριε· βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ»… «Ελπίζω, αλλά δεν μπορώ να βρω μόνη τόση ελπίδα που χρειάζεται»!

Απαιτεί το τέλος της μοναξιάς ο ανήφορος της θεραπείας…

Αλέξης Λάππας